Sovyet Posterleri

6 Ocak 20176 Ocak 2017 Umut Öz 2 yorum Propaganda, Sovyet Posterleri

Sovyet posterleri, 1920’lerden başlayarak özellikle 2.Dünya Savaşı döneminde etkili bir propaganda aracı olarak kullanılmıştır. Tüm posterlerde amacı hedefleyen her tür cümle hiç çekinilmeden sarf edilmiş, bir bakıma ‘her şey mübahtır’ yolu tercih edilmiştir. Onca yıllık SSCB’yi, yaptıklarını, doğrusunu yanlışını tartışacak değiliz elbet. Amaç propaganda posterlerindeki estetiği ve iyi de kötü de olsa etkili biçimde kullanılabildiğini görmeye çalışmak.

Sovyet Posterleri / Estetik Bir Propaganda Aracı

Posterlerdeki çarpıcılığı ve etkileyiciliği görüp kabullenmek için Sovyet olmaya da sosyalist olmaya da gerek yok. Dönemi göz önüne alarak unutulmaması gereken tek şey bütün bir dünyaya karşı tek başına bir ülkenin (cumhuriyetler birliğinin) ayakta durabilmek adına verdiği çabayı posterlere ne denli yansıttığı olmalıdır. Sovyet devriminin yapısı gereği kızıl’dan vazgeçmeyen posterlerde hep bir sadelik hakim. Vermek istediği mesajı dolandırmadan gösteren bir yapıdalar genellikle. Rusça bilmiyor olsanız da görsele bakarak ne dediğini gayet iyi anlayabiliyorsunuz yani.

Figürler tam da olması gerektiği gibi veriliyor her zaman. Askerlik ve ordu ile ilgili olanlarda güçlü ve sert asker figürü kullanılıyor mutlaka. Çalışma üzerine hazırlanmış bir posterde işçi ya da çiftçi hafiften tebessüm eden, halinden memnun ve çalışmaya istekli, azimli resmediliyor. Poster Olimpiyatlar gibi uluslararası yarışmalar için hazırlanmışsa kaslı, güçlü, atletik, sert karakterli ama gülümseyen, sevecen bir sporcu oluyor hep. Yanında ya da kucağında da gülümseyen ve mutlu bir çocuk.

Kısa açıklamalarla desteklenen sloganlar da son derece etkileyici görünüyorlar. İçkiye karşı elini katı bir kesinlikle kaldıran adamın üzerinde sadece “Hayır” yazıyor mesela. Bir elinde silah diğerinde el bombası taşıyan, gövdesine mermiler sarılı askerin altındaysa “İleri! Batıya!” yazıyor. Niyet oldukça belli yani. Bunların yanı sıra açık bir kitap üstünde görünen bir çiftçi eli orak tutarken posterin altında “Daha fazlasını elde etmek için, daha fazlasını üretmeliyiz. Daha fazlasını üretmek için, daha fazlasını bilmeliyiz.” gibi eğitimi öne alan yaklaşımlar da sergiliyorlar.

Önyargıları bir kenara bırakın! Posterlere bakıp incelediniz diye hatta bir de beğendiniz diye kimse sizi yargılamaz. Aksine, tarihe bir de posterler açısından bakmak size çok şey kazandırır.

134b034aa088fc8e7f9584ce5660bac9

Sovyet posterleri, 1920'lerden başlayarak özellikle 2.Dünya Savaşı döneminde etkili bir propaganda aracı olarak kullanılmıştır. Tüm posterlerde amacı hedefleyen her tür cümle hiç çekinilmeden sarf edilmiş, bir bakıma 'her şey mübahtır' yolu tercih edilmiştir. Onca yıllık SSCB'yi, yaptıklarını, doğrusunu yanlışını tartışacak değiliz elbet. Amaç propaganda posterlerindeki estetiği ve iyi de kötü de olsa etkili biçimde kullanılabildiğini görmeye çalışmak.